Celina M. Olszak

Od ponad 40 lat aktywnie rozwijam naukę, szczególnie w obszarach związanych z informatyką ekonomiczną, Business Intelligence i Big data, systemami wspomagania decyzji, a także komputerowym wspomaganiem twórczości organizacyjnej i wykorzystywaniem ICT w rozwoju innowacji społeczno-gospodarczych. Moje badania mają charakter interdyscyplinarny i wpisują się w najnowsze trendy związane z cyfryzacją organizacji oraz rozwojem sztucznej inteligencji (AI). Dostarczają one oryginalnych koncepcji teoretycznych, metodologicznych i rekomendacji praktycznych, pozwalających  na bardziej skuteczne wykorzystanie nowoczesnych technologii oraz systemów informatycznych  w zarządzaniu organizacjami. Poprzez swoje badania staram się wyznaczać nowe standardy i kierunki badań w obszarze analityki biznesowej, komputerowego wspomagania podejmowania decyzji, które stanowią istotne źródło wiedzy zarówno dla środowiska akademickiego, jak i dla praktyków.

Tytuły oraz stopnie naukowe

• 1982 - Politechnika Wrocławska, Magister inżynier system informacji naukowo-technicznej;
• 1993 - Akademia Ekonomiczna w Katowicach, Doktor, nauki ekonomiczne / brak informacji o dyscyplinie na dyplomie;
• 2001 - Akademia Ekonomiczna w Katowicach, Doktor habilitowany, dziedzina nauk ekonomicznych / ekonomia;
• 2010 - Profesor, dziedzina nauk ekonomicznych, tytuł nadany przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej.

Stypendia naukowe w ośrodkach zagranicznych

• stypendystka Państwa Szwajcarskiego w Eidgenössische Technische Hochschule Zürich, ETH, (1989-90);
• stypendystka Deutsche Akademische Austausch Dienst w Uniwersytecie Trier w Niemczech (1996);
• stypendystka Programu Bekkera University of Technology, Sydney, Faculty of Engineering and Information Technology, School of Information, Systems and Modelling (2019).

Wizyty i pobyty krótkookresowe w ośrodkach zagranicznych

• London University (2020);
• University of Technology, Auckland, Nowa Zelandia (2019);
• Technical University in Ostrava (2012, 2013);
• Victoria University in Melbourne, Australia (2008);
• ESC of Toulouse (2005);
• ESC of Clermont Ferrand (2005);
• Uniwersytet w Magdeburgu, Sachsen-Anhalt, Niemcy (2003);
• Vienna University (1999);
• Akademie fuer Fuerungskraefte der Wirtschaft w Bad Hadrzburgu w Niemczech (1992, 1994).

Jestem autorką, współautorką lub redaktorką ponad 330 publikacji, w tym 15 monografii. Moje opracowania wydawane są w liczących się wydawnictwach międzynarodowych i są przedmiotem cytowań na świecie - liczba cytowań 3305, h-index25, i10-index53 (na dzień 01.02.2025, według Google Scholar). 

Najważniejsze publikacje naukowe

1. Olszak Celina Maria, Business Intelligence and Big data. Drivers of organizational success, 2021, Taylor & Francis Group, 194.
2. Olszak Celina Maria, Zurada Jozef: Big Data in Capturing Business Value, Information Systems Management, vol. 37, 2020, s. 240-254, DOI:10.1080/10580530.2020.1696551.
3. Olszak Celina Maria, Mach-Król Maria Antonina: A conceptual framework for assessing an organizations readiness to adopt big data, Sustainability, vol. 10, nr 10, 2018, s. 1-31, DOI:10.3390/su10103734.
4. Olszak Celina Maria, Lorek Paweł, Bartuś Tomasz: A comprehensive framework of information system design to provide organizational creativity support, Information & Management, vol. 55, nr 1, 2018, s. 94-108, DOI:10.1016/j.im.2017.04.004.
5. Olszak Celina Maria: Toward Better Understanding and Use of Business Intelligence in Organizations, Information Systems Management, vol. 33, nr 2, 2016, s. 105-123, DOI:10.1080/10580530.2016.1155946.
6. Olszak Celina Maria: Towards an Understanding Business Intelligence. A Dynamic Capability-Based Framework for Business Intelligence, Proceedings of the 2014 Federated Conference on Computer Science and Information Systems. September 7-10, 2014. Warsaw, Poland, eds. Maria Ganzha, Leszek Maciaszek, Marcin Paprzycki: Warszawa : Polskie Towarzystwo Informatyczne, 2014, S. 1103-1110.
7. Olszak Celina Maria: Business Intelligence in cloud, Polish Journal of Management Studies, 2014, Vol. 10, nr 2 s. 115-126.
8. Olszak Celina Maria, Ziemba Ewa, Critical success factors for implementing business intelligence systems in small and medium enterprises on the example of Upper Silesia, Poland, Interdisciplinary Journal of Information, Knowledge, and Management, 2012, Vol. 7 s. 129-150.
9. Olszak Celina M: Ziemba Ewa, Approach to building and implementing Business Intelligence Systems, Interdisciplinary Journal of Information, Knowledge, and Management, 2007, vol. 2 s. 135-148 
10. Olszak Celina Maria: Tworzenie i wykorzystywanie systemów Business Intelligence na potrzeby współczesnych organizacji. Wydawnictwo UE Katowice, 2007

Od lat pełnię kluczowe funkcje w środowisku akademickim i naukowym. Od 2020 roku jako rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach zarządzam jedną z czołowych polskich uczelni ekonomicznych, aktywnie wpływając na jej rozwój i modernizację. Poprzez swoje zaangażowanie znacząco przyczyniłam się do uzyskania przez Uczelnię statutu Uniwersytetu Europejskiego (stając się członkiem Zarządu Sojuszu BAUHAUS4EU w Radzie Rektorów), a także do uzyskania przez miasto Katowice tytułu Europejskiego Miasta Nauki.

W trakcie swojej pracy akademickiej pełniłam wiele innych ważnych funkcji na rzecz macierzystej Uczelni. Byłam m.in. dziekanem Wydziału Ekonomii (2016-2019), przewodniczącą Komitetu Naukowego dyscypliny nauki o zarządzaniu i jakości Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach (2019-2020), prodziekanem ds. Nauki Wydziału Ekonomii (2008-2016), wicedyrektorem Śląskiej Międzynarodowej Szkoły Handlowej (2004-2008), kierownikiem Zakładu Technologii Informatycznych i Komunikacyjnych Akademii Ekonomicznej w Katowicach (2005-2006). Od 2006 roku jestem kierownikiem Katedry Informatyki Ekonomicznej. 

Biorę także aktywny udział w gremiach publicznych oraz pracach instytucji doradczych, będąc m.in.

• Przewodniczącą Regionalnej Konferencji Rektorów Uczelni Akademickich. 
• Przewodniczącą Komisji ds. Ekonomicznych oraz członkiem Prezydium Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP).
• Wiceprzewodniczącą Konferencji Rektorów Uczelni Ekonomicznych w Polsce.
• Członkiem Rady ds. Szkolnictwa Wyższego, Nauki i Innowacji przy Prezydencie RP. 
• Członkiem zespołu doradczego ds. programu MEiN „Doskonała nauka”. 
• Członkiem Metropolitalnej Rady Rozwoju. 
• Członkiem Rady Europejskiego Kongresu Gospodarczego. 
• Członkiem Konsorcjum Akademickiego - Katowice Miasto Nauki. 
• Członkiem Komitetu Sterującego ESOF. 

Byłam również Przewodniczącą Komisji ds. Infrastruktury Informatycznej KRASP, ekspertem i biegłym Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, członkiem zespołu do opracowania projektu strategicznego programu badań naukowych i prac rozwojowych w Polsce, ekspertem Narodowego Centrum Nauki, Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej, T-AP Social Innovation, a także członkiem Zespołu ds. E-gospodarki i E-usług przy Urzędzie Marszałkowskim w Katowicach oraz Zespołu ds. Wdrażania i Monitoringu Strategii Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego Województwa Śląskiego. 

Dzięki mojej inicjatywie oraz wsparciu i koordynacji został opracowany raport uczelni KRUE pt. „Nauka i szkolnictwo wyższe a PKB”, Wydawnictwo UE Katowice (2023).

Mój dorobek naukowy jest przykładem łączenia badań z zakresu zarządzania strategicznego, informatyki, ekonomii, nauk o danych oraz analizy biznesowej. Przygotowane przeze mnie opracowania naukowe, nie tylko systematyzują istniejącą wiedzę z zakresu wykorzystywania ICT w organizacjach, ale również wyznaczają nowe kierunki badań, dostarczając oryginalnych ram teoretycznych, metodologicznych oraz rekomendacji dla naukowców i przedstawicieli praktyki gospodarczej. 

Przeprowadzone badania naukowe wniosły istotny wkład w rozwój nauki i wiedzy, zwłaszcza w dyscyplinie nauki o zarządzaniu i jakości. Wkład ten przejawia się m.in. w:

• Opracowaniu unikatowej na skalę międzynarodową, teorii dotyczącej wspomagania twórczości i innowacyjności organizacyjnej z wykorzystaniem narzędzi informatycznych (szczegółowe wyniki badań zawarto w monografii pt. „Twórczość organizacyjna. Komputerowe wspomaganie twórczości organizacyjnej”, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2017).
• Zbudowaniu oryginalnej teorii i metodologii projektowania oraz wdrażania inteligentnych systemów wspomagania decyzji w przedsiębiorstwach (zwłaszcza opartych na technologii Business Intelligence i Big Data- BI&BD), z uwzględnieniem paradygmatu gospodarki opartej na wiedzy (szczegółowe wyniki badań zaprezentowano w monografii „Business Intelligence and Big data. Drivers of Organizational Success”, Taylor & Francis, 2020).

Stworzona nowa wiedza służy projektowaniu innowacyjnych procesów biznesowych, opracowywaniu nowych modeli i strategii biznesowych oraz podejmowaniu inteligentnych decyzji zarządczych. Efektem zaimplementowania przez przedsiębiorstwa, zaproponowanych przeze mnie rozwiązań (koncepcyjnych, projektowych, metodycznych i wdrożeniowych), jest zwiększenie ich potencjału konkurencyjnego oraz rozwój nowych produktów i usług wiedzochłonnych. 

Konkretyzując, efektem moich badań naukowych w obszarze twórczości i innowacyjności jest opracowanie m.in.

• Oryginalnych narzędzi do wspierania twórczości i innowacyjności w małych i średnich przedsiębiorstwach (MSP). 
• Aktualnego i przyszłego stanu twórczości i innowacyjności MSP z pogranicza polsko-czeskiego. 
• Mapy problemów oraz krytycznych czynników sukcesu wdrażania technologii informatycznych, w tym w przedsiębiorstwach Euroregionu Silesia. 
• Założeń metodycznych i wdrożeniowych dotyczących stosowania systemów analityczno-raportujących w MSP. 
• Mapy problemów dotyczących odziaływania technologii na rozwój przedsiębiorstw, gospodarki, regionów oraz całego społeczeństwa.

Z kolei prowadzone badania w obszarze Business Intelligence i Big data zaowocowały, m.in.

• Opracowaniem oryginalnego, holistycznego modelu projektowania, wdrażania i wykorzystania BI&BD w organizacjach. Proponowany model uwzględnia nie tylko aspekty technologiczne, ale także strategiczne, organizacyjne oraz społeczne, oferując interdyscyplinarne podejście do analizy cyfrowej i transformacji przedsiębiorstw. 
• Zaproponowaniem innowacyjnych sposobów wykorzystania BI&BD w różnych sektorach gospodarki, przyczyniających się do kreowania nowych modeli biznesowych oraz budowania konkurencyjności przedsiębiorstw opartych na wiedzy. 
• Opracowaniem autorskiego podejścia do oceny dojrzałości organizacyjnej w zakresie wykorzystywania BI&BD w organizacjach. Innymi słowy, zaproponowano nowatorską metodologię pomiaru i oceny dojrzałości BI&BD w organizacjach. 
• Zidentyfikowaniem barier i wyzwań związanych z wdrożeniem BI&BD w organizacjach. W szczególności przeanalizowano organizacyjne, technologiczne i kulturowe wyzwania związane z implementacją BI&BD, podkreślając rolę kompetencji analitycznych, jakości danych, architektury informacyjnej oraz strategii zarządzania wiedzą. 
• Stworzeniem oryginalnych i praktycznych rekomendacji dla menedżerów oraz decydentów w zakresie budowy strategii BI&BD, wdrażania systemów analitycznych oraz zarządzania danymi jako strategicznym zasobem organizacji. 

Zaangażowanie w rozwój kadr naukowych

Miałam okazję być recenzentem w 34 przewodach doktorskich, 15 przewodach habilitacyjnych oraz recenzentem 10 wniosków na tytuł naukowy (zarówno w kraju, jak i za granicą). Pod moim kierunkiem naukowym 6 osób napisało i obroniło prace doktorskie. Aktualnie mam pod swoją opieką naukową 4 doktorantów.

Zaangażowanie w działalność organizacyjną na rzecz nauki 

Od wielu lat angażuję się w działalność organizacyjną na rzecz nauki, pełniąc funkcje w różnych instytucjach akademickich, gremiach eksperckich i radach naukowych. Jestem członkiem m.in.

• Komitetu Nauk Organizacji i Zarządzania PAN. 
• Sekcji Nauk Ekonomicznych Komisji Nauk Prawnych i Ekonomicznych PAN, oddział Katowice. 
• Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego. 
• Naukowego Towarzystwa Informatyki Ekonomicznej.
• Association for Information Systems. 
• Pays du Groupe De Vysegrad.
• Informing Science Institute. 

Jestem także inicjatorką i organizatorką różnych konferencji oraz seminariów naukowych o zasięgu międzynarodowym i krajowym, w tym m.in.

• Business Intelligence & Big Data for Innovative and Sustainable Development of Organizations, Mini-track, track: Collaborative Systems and Technologies, Hawaii International Conference on System Sciences. 
• International Workshop on Advances in Business ICT, Federated Conference on Computer Science and Information Systems. 
• Information Technology for Practice. 
• Twórczość - Innowacyjność -Przedsiębiorczość - Technologie Informacyjne w Organizacjach. 
• Śląskie Forum Audytu.

Za całokształt swoich osiągnięć zawodowych zostałam odznaczona m.in. medalem Komisji Edukacji Narodowej, Złotym Krzyżem Zasługi, Złotym Laurem Umiejętności i Kompetencji, a także uhonorowana Odznaką „Za Zasługi dla Finansów Publicznych RP”, Pierścieniem Stulecia Niepodległości RP, medalem 30-lecia RIG „Perła w koronie RP", statuetką „Spolegliwy Przyjaciel Rzemiosła” oraz nagrodami Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia organizacyjne. Nie zabrakło również wyróżnień dla promotora w przewodach doktorskich oraz nagród w kategorii „Best Paper Award" na konferencjach zagranicznych.